Energiebedrijf Vattenfall is boos op actievoerders die zich verzetten tegen de bouw van ’s lands grootste biomassacentrale. In een brief aan de Zweedse topvrouw Anna Borg zou onder meer stikstofstrijder Johan Vollenbroek zich hebben bediend van oorlogstaal en dreigementen.
Daarmee bereikt het conflict over de geplande houtstookcentrale bij Diemen, die warmte moet gaan leveren aan Amsterdam en omstreken, een nieuw hoogtepunt. „Denk met ons mee in plaats van te kiezen voor oorlogsretoriek”, stelt bestuursvoorzitter Martijn Hagens van Vattenfall Nederland.
In de brief aan Borg eisen de actiegroepen Comité Schone Lucht, Leefmilieu en Mobilisation for the Environment dat Vattenfall afziet van de bouw van de centrale bij Diemen. Daartoe zou het energiebedrijf de provincie Noord-Holland moeten vragen om de reeds toegekende vergunningen in te trekken.
„Doet Vattenfall dat niet, dan zien de actiegroepen dat – in hun bewoordingen – als een oorlogsverklaring en dreigen zij onze klanten op te roepen ons bedrijf te boycotten”, laat Hagens aan deze krant weten. „Wij vinden deze dreigementen onredelijk en ongepast.”
Vattenfall benadrukt dat het niet iets wil bouwen waar niemand op zit te wachten. Tegelijkertijd is er nu volgens Hagens voor ’duurzame warmte’ geen alternatief. „De enige optie die binnen de huidige wet- en regelgeving past én voorhanden is, is op dit moment biomassa.” Activisten moeten zich wat hem betreft op de politiek richten en niet zijn bedrijf in gijzeling nemen.
Rechtszaak
Voor tegenstanders is de biomassacentrale bij Diemen echter uitgegroeid tot een symbool voor het, in hun ogen, desastreuze Nederlandse klimaatbeleid. Hoewel Europese regels houtverbranding klimaatneutraal noemen, in tegenstelling tot olie en gas, is de massale houtstook volgens kritische wetenschappers juist rampzalig voor de biodiversiteit, de luchtkwaliteit én het klimaat.
Op maandag 1 februari dient een rechtszaak van de actievoerders tegen de vergunningen die Noord-Holland aan Vattenfall heeft toegekend. In de loop daarnaartoe start donderdag bij de Stopera in Amsterdam een protestweek onder de titel ’Stop Vattenfall’. Die zou bewoners bewust moeten maken van milieu- en gezondheidsrisico’s.
„Het is schandalig dat een zelfbenoemd ’duurzaam’ energiebedrijf het laat aankomen op deze rechtszaak. Terwijl al lang en breed bekend is dat biomassaverbranding een aflopende zaak is”, zegt organisator Fenna Swart namens Comité Schone Lucht. „Hierdoor maakt Vattenfall zichzelf volkomen ongeloofwaardig en belachelijk. Het is toch een energiebedrijf en geen houtstookbedrijf?”
’Biomassacircus’
Fenna Swart van het Comité Schone lucht, een van de ondertekenaars van de brief aan topvrouw Borg, wuift de kritiek van directeur Hagens weg. „Als Vattenfall werkelijk haar oor laat hangen naar wat de bevolking wil, dan spendeert ze niet de 400 miljoen euro aan belastinggeld aan biomassaverbrandingsovens, maar neemt ze haar maatschappelijke verantwoordelijkheid. Dan gaat ze voorlopig door met het veel schonere gas, draait ze het biomassacircus terug en kunnen wij de rechtszaak en onze campagne stopzetten.”
Ook Johan Vollenbroek vindt niet dat hij te ver gaat. Volgens hem zijn de verstrekte vergunningen gebaseerd op ’sjoemelcijfers’. „Vattenfall zegt dat we de politiek moeten aanspreken. Wat een gotspe! Het bedrijf heeft toch ook een eigen verantwoordelijkheid, maar verschuilt zich nu heel onvolwassen en puberaal achter de Nederlandse politiek.”
Vattenfall verwacht een definitief besluit over de bouw van de biomassacentrale pas in het voorjaar van 2022. Ex-minister Wiebes (Klimaat) weigerde, ondanks zijn belofte, om een einddatum vast te stellen voor het verstrekken van subsidies voor biomassa. Eerst moet duidelijk zijn wat een nieuw kabinet wil met biomassa.
Vattenfall wil meezoeken naar alle mogelijke alternatieven. Tegen de activisten zegt Hagens daarom: „Wees redelijk en geef ons tijd.”
Eerdere actuele onderwerpen
Fact check publicatie van Argos
