Op zee verloren visnetten zijn een belangrijke bron van plasticvervuiling in de oceaan. Deze zogenaamde ‘spooknetten’ drijven over de hele wereld rond en verstrikken en doden vissen, dolfijnen, zeehonden, vogels en zeeschildpadden. Nu wil een Zuid-Afrikaans/Zweedse joint venture een einde maken aan het probleem met composteerbare visnetten.
Visnetten die op zee verloren gaan, zijn een belangrijke bron van plasticvervuiling in de oceaan. Deze zogenaamde “spooknetten” drijven wereldwijd rond, vangen en doden vissen, dolfijnen, zeehonden, vogels en zeeschildpadden. Ze kunnen tot 600 jaar meegaan en laten microplastics vrij terwijl ze langzaam afbreken.
Nu ontwikkelt het Zuid-Afrikaanse initiatief Catchgreen een oplossing. Door netten en andere uitrusting te maken van composteerbaar Biodolomer zou een op zee verloren net binnen enkele jaren afbreken tot biomassa. Ze hebben ook een hogere dichtheid, zodat ze naar de bodem van de oceaan zinken waar ze minder schade veroorzaken en onderhevig zijn aan microben die het ontbindingsproces versnellen.
“Biodolomer-netten zullen niet alleen de spookvisserij verminderen,” zegt Emma Algotsson, projectleider bij Catchgreen en CEO van Kompost-It. “Het zal de hoeveelheid microplastics in de oceaan verminderen. En oude netten kunnen worden afgevoerd naar industriële composteerfaciliteiten en omgezet worden in biomassa.”
Biodolomer werd uitgevonden door verpakkingsmateriaalspecialist Åke Rosén, die een belangrijke rol heeft gespeeld bij de ontwikkeling van veel materialen voor Tetra Pak en meer dan 65 patenten op zijn naam heeft staan. Het wordt sinds 2015 geproduceerd en op de markt gebracht door Gaia Biomaterials in Zweden en wordt gebruikt voor alles, van boodschappentassen tot bierbekers en landbouwafdekkingsfolies.
“Het is een materiaal dat alle kenmerken van plastic heeft die een gebruiker wil, maar het is composteerbaar,” zegt Peter Stenström, CEO van Gaia Biomaterials AB.
“Industrieën over de hele wereld vinden er nieuwe toepassingen voor. En we ontwikkelen regelmatig op maat gemaakte versies. Door de samenstelling te veranderen, kunnen we bijvoorbeeld elasticiteit en de tijd die het duurt voordat het eindproduct ontbindt, veranderen.
In tegenstelling tot sommige bioplastics laat Biodolomer geen microplastics los en gebruikt het een zeer beperkte hoeveelheid natuurlijke hulpbronnen. In de meeste Biodolomer-producten is kalksteen een belangrijk ingrediënt.
“Kalksteen is een van de meest voorkomende mineralen op de planeet,” merkt Stenström op. “En wanneer Biodolomer ontbindt, wordt het water, CO2 en grond verrijkt met calciumcarbonaat.”
Het ontwikkelen van composteerbare visnetten is uitdagend geweest. Emma en het team van Gaia Biomaterials hebben jaren besteed aan het creëren van een geschikt substraat voor de draden die worden gebruikt in grotere netten, in nauwe samenwerking met Zuid-Afrikaanse netproducenten.
“In 2023 hebben we praktijktests uitgevoerd met drijfnetten in Keniaanse wateren. We werken ook aan biologisch afbreekbare touwen en netten voor het herstellen van koraal, zeewier en kelp. Het uiteindelijke doel is om het materiaal te testen voor sleepnetten.”
Catchgreen wordt gedeeltelijk gefinancierd door het programma Duurzame Productie en Milieubelasting (SMEP) onder de Britse overheid. SMEP wordt uitgevoerd in samenwerking met de United Nations Conference on Trade and Development (UNCTAD).
Catchgreen-visnetten zullen naar verwachting in 2024 op de markt komen.
Foto: Catchgreen
