Hoeveel eisen wil je stellen aan het reddingsbootje wanneer het schip begint te zinken? Bij het recente politieke debat over bio-energie met CO2-opslag (BECCS) moest ik denken aan deze cartoon.
De Partij voor de Dieren stelde voor om duurzame biomassa + CO2-opslag te verbieden voor elektriciteitsproductie. Gelukkig besloot de Tweede Kamer om geen gereedschap weg te gooien terwijl een belangrijk deel van de klus nog moet worden geklaard.
De urgentie van de aanpak van klimaatverandering is evident, net als de geopolitieke nadelen van onze grote afhankelijkheid van fossiele energie. Nederland maakt inmiddels tien jaar serieus werk van de energietransitie en heeft in die tijd het aandeel duurzame energie verviervoudigd. En mooie prestatie, die niet wegneemt dat we op 8 maart (omgerekend) al weer door onze duurzame energie van dit jaar heen waren: Green Energy Day.
Aan de slag dus om die datum op te schuiven, met alle middelen die we hebben!
Door de energietransitie zal de vraag naar elektriciteit sterk stijgen. Nu vormt elektriciteit een vijfde van de totale energievraag. Die elektriciteit is nu al voor de helft hernieuwbaar en dat aandeel groeit snel. Tegelijkertijd zorgt de transitie ook voor een snelle groei van bijvoorbeeld elektrisch vervoer, warmtepompen, elektroboilers en groene waterstof. Daar is een veelvoud aan elektriciteit voor nodig, ter vervanging van aardolie en aardgas.
Die elektriciteit komt soms overvloedig van de zon en de wind, maar we hebben ook stroom nodig als er weinig zon en wind is. En vergeet netcongestie daarbij niet. En we hebben natuurlijk ook energiebesparing en bronnen van duurzame warmte en duurzame brandstof nodig.
Een deel van de uitdaging voor elektriciteit kunnen we oplossen door zon en wind beter te benutten met flexibele vraag en opslag. Betere, lokale combinaties van vraag en aanbod helpen ook, net als verbindingen met andere landen. Maar soms hebben we ook echt een centrale nodig die we gewoon aan kunnen zetten als het nodig is. De monitor leveringszekerheid van TenneT laat zien dat de onzekerheden toenemen vanaf 2025 (volgend jaar!). Opties om zeep helpen, maakt dit beeld uiteraard zorgelijker https://lnkd.in/ebSS4eXQ
Biomassa met CO2-opslag is een serieuze kandidaat om in die behoefte te voorzien. Bovendien is ‘CO2-verwijdering’ cruciaal voor de klimaatdoelen, zo laten vrijwel alle klimaatscenario’s zien. En hoe hoger de ambities, hoe sterker dit geldt. Duurzame biomassa met CCS is daarvoor een belangrijke optie, net als bijvoorbeeld biobased bouwen, bio-chemie en het uitbreiden van parken en bossen.
De European Scientific Advisory Board on Climate Change schetst een duidelijk beeld voor de EU, met 3 smaken van CO2-verwijdering: landgebruik & bossen; bio-energie met CO2-opslag (BECCS); direct air capture & storage https://t.co/AlAuZwyBND . De tabel laat duidelijk zien dat we die BECCS al substantieel nodig hebben in 2030.
Over biomassa voor energie is veel maatschappelijke discussie. Het Planbureau heeft daar een goede analyse van gemaakt https://lnkd.in/eHw3A3AK. En tegen zijn, is makkelijk, maar je bent dan indirect ook ergens voor: in dit geval voor een stevig gebruik/ afhankelijkheid van gascentrales, als aanvulling op zon en wind (en de kerncentrale in Borssele).
Nog los van de vraag of die capaciteit voldoende is: het aardgas dat we nu in Nederland gebruiken, is voor een belangrijke deel Amerikaanse LNG van schaliegas. Volgens deze 170 wetenschappers is dat minstens 24% slechter voor het klimaat dan kolen https://lnkd.in/e5bcmn2n. Gelukkig heeft de Tweede Kamer de speler BECCS dus niet uit het veld gestuurd. We hebben heel team energietransitie keihard nodig om deze wedstrijd te winnen.
Olof van der Gaag
Voorzitter van NVDE
Olof van der Gaag is sinds 2016 werkzaam bij de Nederlandse Vereniging Duurzame Energie (NVDE), eerst als directeur en nu als voorzitter. Olof maakt zich sterk voor een energievoorziening die volledig is gebaseerd op hernieuwbare energie door het bundelen van krachten uit de gehele sector. Ondernemerschap en maatschappelijke winst gaan hierbij samen. Het ledenbestand van de NVDE bestaat uit bedrijven en brancheorganisaties in de duurzame energiesector en deze leden zitten in de commissies, kiezen het bestuur en bepalen de koers van de vereniging.
