Fossiele brandstoffen vaarwel zeggen is niet alleen goed voor het milieu, maar ook voor de arbeidsmarkt, stelt Richard van de Sanden, hoogleraar en wetenschappelijk directeur van instituut voor duurzame energie EIRES. De overstap naar waterstof als energiebron kan Nederland tot wel 41.000 nieuwe banen opleveren.
Van de Sanden is naast wetenschappelijk directeur van EIRES (onderdeel van de Technische Universiteit van Eindhoven) ook commissievoorzitter van ECCM. Deze commissie spant zich in voor de electrificering van de (chemische) industrie. Morgen, tijdens de Innovatie Expo 2021, hoopt hij de rol van Nederland als kennis- en exportland op het gebied van waterstoftechniek onder de aandacht te brengen. Namens TNO en FME wordt er een transitieagenda aangeboden aan Bas van ‘t Wout, minister van Economische Zaken en Klimaat. Van de Sanden ziet met waterstof een hoopvolle toekomst met heel veel banen en kansen.
De expo is een tweejaarlijks evenement op initiatief van de ministeries van Economische Zaken en Klimaat, Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit en Infrastructuur en Waterstaat. Wat kunnen (online) bezoekers verwachten?Van de Sanden: ,,Deze online expo geeft een goed inkijkje op het gebied van de Nederlandse klimaatuitdagingen en energietransitie. Innovators, bewindspersonen en jong talent zijn aanwezig om te praten over welke innovaties Nederland allemaal in huis heeft op het gebied van energie, circulaire economie, verstedelijking en mobiliteit. En wat we de komende jaren daarvoor allemaal moeten doen. Er liggen veel kansen maar daarvoor moet er wel gehandeld worden.’’
U bent kenner en voorstander van waterstof. Mensen zijn net een beetje gewend aan elektrische auto’s en energie via wind en zon. Komt waterstof daar nu ook nog bij?,,Het komt er niet bij, want waterstof wordt gemaakt uit groene elektriciteit. Het is een gunstige energiedrager gemaakt uit wind en zon, door water te splitsen. Waterstof wordt al grootschalig toegepast in de chemische industrie als grondstof om allerlei chemicaliën te maken maar waterstof biedt veel meer kansen. Het kan als brandstof een rol spelen in de transportwereld. Dat betekent niet dat het een alternatief is voor elektrische auto’s, maar bussen die op waterstof rijden, of grote vrachtschepen die gebruik gaan maken van waterstofcellen zijn absoluut de toekomst.’’
Bussen die op waterstof rijden, of grote vrachtschepen die gebruik gaan maken van waterstofcellen zijn absoluut de toekomstRichard van de Sanden
Wat zijn de voordelen van waterstof volgens u?,,Waterstof is goed voor het milieu en enorm schoon. Er komt geen CO2-uitstoot vrij indien gebruikt als brandstof in bijvoorbeeld waterstofcellen. Het vormt daarmee één van de pijlers van de energietransitie. Bovendien levert het heel veel banen op. Verschillende studies wijzen dit uit. Waterstof gaat ons alleen in Nederland al 23.000 tot 41.000 banen opleveren en we behouden 66.000 banen voor onder andere de chemische industrie, volgens een recent rapport van adviesbureau Roland Berger.’’
Aan wat voor banen moeten we dan denken?,,Het gaat om vele tienduizenden banen voor de hele keten, op mbo-, hbo en wo-niveau. Enerzijds hebben we installateurs nodig van verschillende apparaten, alsook het onderhoud ervan. Anderzijds hebben we denkers en innovators nodig die dergelijke specifieke, nieuwe apparatuur goed, efficiënt en niet te duur kunnen ontwikkelen.’’
Wat moet er volgens u gebeuren om dit te bereiken?,,Waterstof kan dé groeimotor zijn voor een nieuwe economie. Nederland kan en moet internationaal een positie innemen als leverancier van elektrolysers: de sleuteltechnologie voor productie van schone waterstof. Op dit moment ontbreekt het hier aan een volwaardige industrie die op grote schaal elektrolysers kan produceren. Een van de aanbevelingen die in de nota staat, die door FME/TNO aangeboden wordt, is om een landelijk Elektrolyser Makersplatform op te richten.’’
Het gaat om vele tienduizenden banen voor de hele keten, op mbo-, hbo en wo-niveauRichard van de Sanden
Wat gaat zo’n platform precies doen?,,Oefenen, leren, experimenteren, bedenken, ontwerpen! Het gaat om werken met – en het onderzoeken en ontwerpen van nieuwe materialen, om de koppeling tussen elektriciteit en chemie, om onze hightech maakindustrie die nieuwe concepten bedenkt om kosten omlaag te krijgen. Daarnaast moeten we gaan experimenteren met bijvoorbeeld bussen die op waterstof rijden en met het ontwerpen van nieuwe apparatuur. Onderzoek en ontwikkeling via proeftuinen zijn enorm belangrijk, maar ook het ontwikkelen van businesscases en de uiteindelijke marktactivatie zijn van belang.’’
En zo plukken we zowel nationaal als internationaal de vruchten van waterstof?,,Absoluut. We kunnen onze exportpositie verstevigen door elektrolysers en bijbehorende kennis erover te exporteren naar andere landen. We moeten nu het voortouw nemen, anders lopen we straks achter de feiten aan. Doen we dit goed dan levert dat ons geld, banen en een schoner klimaat op.’’
