Moderne bio-energie speelt een sleutelrol in de mondiale energietransitie. Dat blijkt uit het jaarverslag 2024 van IEA Bioenergy, een internationaal samenwerkingsverband onder de paraplu van het Internationaal Energieagentschap (IEA). Het rapport benadrukt dat de beschikbare biomassa beperkt is en daarom gericht moet worden ingezet op toepassingen die de grootste klimaatwinst opleveren. Toch blijft de opschaling wereldwijd achter bij wat nodig is voor een netto-nul uitstoot in 2050.
Volgens het Net Zero-scenario van het IEA moet het gebruik van moderne bio-energie tegen 2050 verdrievoudigen. Dit betekent dat de sector fors moet groeien, terwijl tegelijkertijd traditionele, vervuilende vormen van biomassagebruik worden uitgefaseerd. Een van de grootste uitdagingen daarbij is de beschikbaarheid van voldoende en duurzame biomassa. Vooral de logistiek en infrastructuur rondom de aanvoer van reststromen en gewassen op marginale gronden verdienen aandacht.
Beleid, technologie en prioritering
IEA Bioenergy pleit voor prioritering van toepassingen met de hoogste klimaatimpact. Denk aan zwaar transport, luchtvaart en industrie, waar alternatieven zoals elektrificatie minder voor de hand liggen. Technologieën die kunnen omgaan met lage kwaliteit biomassa verdienen daarbij extra ondersteuning.
Een stabiel en stimulerend overheidsbeleid is essentieel. Investeringen in bio-energieproductie komen alleen van de grond met duidelijke beleidsdoelen, goede afzetperspectieven en toegang tot financiering. Zonder langetermijnvisie blijft opschaling uit. Tegelijkertijd biedt bio-energie met CO2-afvang en -opslag (BECCS) een unieke combinatie: het levert hernieuwbare energie én kan netto CO2 uit de atmosfeer verwijderen. Dat maakt het tot een waardevolle technologie in het streven naar klimaatneutraliteit.
Flexibiliteit en internationale samenwerking
Een opvallend thema in het rapport is de rol van flexibele bio-energie. Door biomassa in te zetten afhankelijk van beschikbaarheid en energievraag, kan het een belangrijke aanvulling vormen op zon en wind. Internationale voorbeelden laten zien hoe deze flexibiliteit in de praktijk zorgt voor stabielere netten en seizoensgebonden opslag.
Tijdens de gezamenlijke conferentie met BBEST in São Paulo werd opnieuw duidelijk dat landen in het mondiale zuiden, zoals Brazilië en India, een sleutelrol kunnen spelen dankzij hun biomassapotentieel. Wel vraagt dat om verantwoorde ontwikkeling, met aandacht voor lokale context en duurzaamheid.
IEA Bioenergy wil de komende jaren inzetten op een bredere systeembenadering. Daarbij staan niet alleen bio-energie, maar ook waterstof, CO2-hergebruik en circulaire toepassingen centraal. Zo moet de sector bijdragen aan een veerkrachtig en klimaatneutraal energiesysteem.
